Αυτή η μετάφραση μπορεί να μην αντανακλά τις αλλαγές που έγιναν από τις 2025年06月05日 στο Αγγλικό πρωτότυπο.

Καλό θα ήταν να ρίξετε μια ματιά σε εκείνες τις αλλαγές . Παρακαλούμε δείτε το Μεταφράσεις ΔΙΑΒΑΣΕΜΕ για να βρείτε πως μπορείτε να βοηθήσετε να ενημερωθεί αυτή η μετάφραση.

Κατηγορίες ελεύθερου και μη-ελεύθερου λογισμικού

Ελεύθερο λογισμικό

Ελεύθερο λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο έρχεται με την άδεια να το χρησιμοποιήσει ο καθένας, να το αντιγράψει, και/ή να το διανείμει, είτε αυτούσιο είτε τροποποιημένο, είτε δωρεάν είτε με κάποιο αντίτιμο. Προπαντός, αυτό σημαίνει ότι ο πηγαίος κώδικας θα πρέπει να είναι διαθέσιμος. “Αν δεν είναι πηγαίος κώδικας, δεν είναι λογισμικό.” Αυτό είναι ένας απλοποιημένος ορισμός· δείτε επίσης τον πλήρη ορισμό.

Εάν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο, τότε είναι πιθανό να συμπεριληφθεί σε ένα ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, όπως το GNU, ή ελεύθερες εκδόσεις του συστήματος GNU/Linux.

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να κάνετε ένα πρόγραμμα ελεύθερο—πολλά ερωτήματα λεπτομερειών, τα οποία θα μπορούσαν να λυθούν με παραπάνω από ένα τρόπο και πάλι να κάνουν το πρόγραμμα ελεύθερο. Μερικές από αυτές τις δυνατές παραλλαγές περιγράφονται παρακάτω. Για πληροφορίες σχετικά με συγκεκριμένες ελεύθερες άδειες λογισμικού, δείτε τη σελίδα με την λίστα των αδειών.

Το ελεύθερο λογισμικό είναι θέμα ελευθερίας, όχι κόστους. Αλλά οι εταιρίες ιδιόκτητου λογισμικού τυπικά χρησιμοποιούν τον όρο “ελεύθερο λογισμικό” για να αναφερθούν στο κόστος. Μερικές φορές εννοούν ότι μπορείτε να αποκτήσετε ένα δυαδικό αντίγραφο (εκτελέσιμο αρχείο) χωρίς καμία χρέωση· άλλες φορές εννοούν ότι ένα αντίγραφο περιλαμβάνεται στον υπολογιστή τον οποίο αγοράζετε, και η τιμή περιλαμβάνει και τα δύο. Σε κάθε περίπτωση, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που εμείς εννοούμε ως ελεύθερο λογισμικό στο Έργο GNU.

Εξαιτίας αυτής της πιθανής σύγχυσης, όταν μία εταιρία λογισμικού λέει ότι το προϊόν της είναι ελεύθερο λογισμικό, πάντα να ελέγχετε τους πραγματικούς όρους διανομής για να δείτε εάν οι χρήστες πραγματικά έχουν όλες τις ελευθερίες τις οποίες συνεπάγεται το ελεύθερο λογισμικό. Μερικές φορές το λογισμικό που παρέχουν είναι όντως ελεύθερο. Άλλες φορές όμως, δεν είναι.

Πολλές γλώσσες έχουν δύο ξεχωριστές λέξεις για το “free” όπως στην ελευθερία και το “free” όπως στην μηδενική τιμή. Για παράδειγμα, η γαλλική γλώσσα έχει το “libre” και το “gratuit”. Δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο για τα αγγλικά· υπάρχει η λέξη “gratis” η οποία αναφέρεται προφανέστατα στο κόστος, αλλά κανένα κοινό συντακτικό επίθετο το οποίο να αναφέρεται προφανέστατα στην ελευθερία. Έτσι αν μιλάτε μια άλλη γλώσσα, συνιστούμε να μεταφράσετε το “free” στην γλώσσα σας, ώστε να το κάνετε πιο ξεκάθαρο. Δείτε την λίστα μας σχετικά με τις μεταφράσεις του όρου “ελεύθερο λογισμικό” σε μερικές άλλες γλώσσες.

Το ελεύθερο λογισμικό είναι συχνά πιο αξιόπιστο από το μη-ελεύθερο λογισμικό.

Λογισμικό ανοιχτού κώδικα

Ο όρος λογισμικό “ανοιχτού κώδικα” χρησιμοποιείται από μερικούς ανθρώπους ώστε να σημαίνει λίγο πολύ την ίδια κατηγορία με το ελεύθερο λογισμικό. Παρόλα αυτά, δεν είναι ακριβώς η ίδια κλάση λογισμικού: αποδέχονται κάποιες άδειες τις οποίες εμείς θεωρούμε πολύ περιοριστικές και υπάρχουν άδειες ελεύθερου λογισμικού τις οποίες δεν έχουν αποδεχτεί. Ωστόσο, οι διαφορές στην επέκταση της κατηγορίας είναι μικρές: γνωρίζουμε μόνο μερικές περιπτώσεις πηγαίου κώδικα που είναι ανοιχτός κώδικας αλλά όχι ελεύθερος. Καταρχήν θα μπορούσε να συμβεί κάποια ελεύθερα προγράμματα να απορρίπτονται ως ανοιχτός κώδικας, αλλά δεν γνωρίζουμε αν αυτό έχει ποτέ συμβεί.

Προτιμούμε τον όρο “ελεύθερο λογισμικό” επειδή αναφέρεται στην ελευθερία—κάτι το οποίο ο όρος “ανοιχτός κώδικας” δεν κάνει.

Λογισμικό δημόσιου τομέα

Λογισμικό δημόσιου τομέα είναι το λογισμικό το οποίο δεν έχει πνευματικά δικαιώματα. Εάν ο πηγαίος κώδικας είναι στο δημόσιο τομέα, αυτή είναι μία ειδική περίπτωση μη κατοχυρωμένου ως copyleft ελεύθερου λογισμικού, κάτι το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση ορισμένα αντίγραφα ή τροποποιημένες εκδόσεις του λογισμικού να μην είναι διόλου ελεύθερες.

Σε μερικές περιπτώσεις, ένα εκτελέσιμο πρόγραμμα μπορεί να είναι στο δημόσιο τομέα, αλλά ο πηγαίος κώδικας να μην είναι διαθέσιμος. Αυτό το λογισμικό δεν είναι ελεύθερο, επειδή το ελεύθερο λογισμικό απαιτεί την πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα. Εν τω μεταξύ, το περισσότερο ελεύθερο λογισμικό δεν είναι στο δημόσιο τομέα· είναι κατοχυρωμένο, και οι κάτοχοι των πνευματικών δικαιωμάτων έχουν νομικά δώσει άδεια χρήσης σε όλους ώστε να το χρησιμοποιήσουν με ελευθερία, χρησιμοποιώντας μια ελεύθερη άδεια λογισμικού.

Μερικές φορές ο κόσμος χρησιμοποιεί τον όρο “δημόσιος τομέας” με έναν χαλαρό τρόπο εννοώντας “ελεύθερο” ή “δωρεάν διαθέσιμο.” Ωστόσο, ο όρος “δημόσιος τομέας” είναι ένας νομικός όρος και σημαίνει επακριβώς “μη κατοχυρωμένο.” Για σαφήνεια, συνιστούμε να χρησιμοποιείται ο όρος “δημόσιος τομέας” με αυτή την έννοια μόνο, και να χρησιμοποιούνται άλλοι όροι για να γίνεται αναφορά στις άλλες έννοιες.

Σύμφωνα με την Συνθήκη της Βέρνης, την οποία οι περισσότερες χώρες έχουν υπογράψει, ο,τιδήποτε είναι γραμμένο αυτομάτως κατοχυρώνεται. Αυτό περιλαμβάνει τα προγράμματα. Επομένως, αν θέλετε ένα πρόγραμμα που έχετε γράψει να είναι δημοσίου τομέα, πρέπει να κάνετε κάποια νομικά βήματα για να αποποιηθείτε τα πνευματικά δικαιώματα σε αυτό. Ειδάλλως, το πρόγραμμα είναι κατοχυρωμένο.

Κατοχυρωμένο ως copyleft λογισμικό

Το κατοχυρωμένο ως copyleft λογισμικό είναι ελεύθερο λογισμικό του οποίου οι όροι διανομής εξασφαλίζουν ότι όλα τα αντίγραφα όλων των εκδόσεων έχουν λίγο ή πολύ τους ίδιους όρους διανομής. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι οι copyleft άδειες γενικά δεν επιτρέπουν σε άλλους να προσθέτουν επιπλέον περιορισμούς στο λογισμικό (αν και ένα περιορισμένο σύνολο από ασφαλείς πρόσθετες απαιτήσεις μπορεί να επιτρέπεται) και απαιτούν να γίνεται διαθέσιμος ο πηγαίος κώδικας. Αυτό θωρακίζει το πρόγραμμα, και τις τροποποιημένες εκδόσεις του, από μερικούς από τους κοινούς τρόπους με τους οποίους ένα πρόγραμμα γίνεται ιδιόκτητο.

Κάποιες copyleft άδειες, όπως η GPL έκδοση 3, εμποδίζουν άλλους τρόπους μετατροπής του λογισμικού σε ιδιόκτητο, όπως την τιβοποίηση (tivoization).

Στο Έργο GNU, κατοχυρωμένο είναι σχεδόν όλο το λογισμικό που γράφουμε, επειδή στόχος μας είναι να δώσουμε σε κάθε χρήστη τις ελευθερίες που υπονοούνται από τον όρο “ελεύθερο λογισμικό.” Δείτε το άρθρο σχετικά με τον όρο Κατοχυρωμένο για περισσότερες εξηγήσεις σχετικά με το πώς λειτουργεί το κατοχυρωμένο λογισμικό και γιατί το χρησιμοποιούμε.

Το copyleft είναι μία γενική ιδέα· για να κατοχυρώσετε ως copyleft ένα πρόγραμμα, πρέπει να χρησιμοποιήσετε ένα συγκεκριμένο σύνολο όρων διανομής. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να γραφούν copyleft όροι διανομής, έτσι καταρχήν μπορούν να υπάρχουν πολλές copyleft ελεύθερες άδειες λογισμικού. Ωστόσο, στην πράξη σχεδόν όλο το κατοχυρωμένο ως copyleft λογισμικό χρησιμοποιεί την Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU. Δύο διαφορετικές copyleft άδειες είναι συνήθως “ασύμβατες,” το οποίο σημαίνει πως είναι παράνομο να συγχωνεύεται ο κώδικας που χρησιμοποιεί μια άδεια με τον κώδικα που χρησιμοποιεί την άλλη άδεια. Επομένως, είναι καλό για την κοινότητα να χρησιμοποιεί ο κόσμος μία μόνο copyleft άδεια.

Μη-κατοχυρωμένο ως copyleft ελεύθερο λογισμικό

Το μη-κατοχυρωμένο ως copyleft ελεύθερο λογισμικό έρχεται από τον συγγραφέα με άδεια να αναδιανεμηθεί και να τροποποιηθεί, και επίσης να προστεθούν επιπλέον περιορισμοί σε αυτό.

Εάν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο, αλλά μη κατοχυρωμένο ως copyleft, τότε κάποια αντίγραφα ή τροποποιημένες εκδόσεις μπορεί να μην είναι καθόλου ελεύθερες. Μία εταιρία λογισμικού μπορεί να μεταγλωττίσει το πρόγραμμα, με ή χωρίς τροποποιήσεις, και να διανείμει το εκτελέσιμο αρχείο σαν ιδιόκτητο προϊόν λογισμικού.

Το Παραθυρικό Σύστημα X παρουσιάζει αυτή την περίπτωση. Το Χ Κονσόρτσιουμ έθεσε σε κυκλοφορία το Χ11 με όρους διανομής οι οποίοι το κάνουν μη κατοχυρωμένο ως copyleft ελεύθερο λογισμικό, και οι επόμενοι προγραμματιστές ακολούθησαν κατά κύριο λόγο την ίδια πρακτική. Ένα αντίγραφο το οποίο έχει αυτούς τους όρους διανομής είναι ελεύθερο λογισμικό. Ωστόσο, υπάρχουν και μη-ελεύθερες εκδόσεις επίσης, και υπάρχουν (ή τουλάχιστον υπήρχαν) δημοφιλείς σταθμοί εργασίας και κάρτες γραφικών PC για τους οποίους οι μη ελεύθερες εκδόσεις είναι οι μόνες που λειτουργούν. Εάν χρησιμοποιείτε αυτό το υλικό, το Χ11 δεν είναι ελεύθερο λογισμικό για σας. Ακόμη και οι ίδιοι οι δημιουργοί του Χ11 το μετέτρεψαν σε μη-ελεύθερο για λίγο καιρό· μπόρεσαν να το κάνουν αυτό επειδή άλλοι είχαν συνεισφέρει τον κώδικά τους κάτω από την ίδια μη-copyleft άδεια.

Χαλαρά επιτρεπτικά αδειοδοτημένο λογισμικό

Οι χαλαρές επιτρεπτικές άδεις περιλαμβάνουν την άδεια X11 και τις δύο BSD άδειες. Αυτές οι άδειες επιτρέπουν σχεδόν κάθε χρήση του κώδικα, περιλαμβανόμενης της διανομής ιδιόκτητων εκτελέσιμων με ή χωρίς αλλαγή του πηγαίου κώδικα.

Καλυπτόμενο από τη GPL λογισμικό

Η GNU ΓΑΔΧ (Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης} είναι ένα συγκεκριμένο σύνολο από όρους διανομής για κατοχύρωση ως copyleft ενός προγράμματος. Το Έργο GNU τη χρησιμοποιεί σαν τους όρους διανομής για το περισσότερο λογισμικό GNU.

Το να εξισώνεται το ελεύθερο λογισμικό με το καλυπτόμενο από τη GPL λογισμικό είναι επομένως ένα σφάλμα.

Το λειτουργικό σύστημα GNU

Tο λειτουργικό σύστημα GNU είναι το Unix-οειδές λειτουργικό σύστημα, που είναι εξ ολοκλήρου ελεύθερο λογισμικό, και το οποίο εμείς στο Έργο GNU έχουμε αναπτύξει από το 1984.

Ένα Unix-οειδές λειτουργικό σύστημα αποτελείται από πολλά προγράμματα. Το σύστημα GNU περιλαμβάνει όλα τα επίσημα πακέτα GNU. Περιλαμβάνει επίσης πολλά άλλα πακέτα, όπως το Παραθυρικό Σύστημα Χ και το TeX, τα οποία δεν είναι λογισμικό GNU.

Η πρώτη δοκιμαστική έκδοση του ολοκληρωμένου συστήματος GNU ήταν το 1996. Αυτό περιλαμβάνει το GNU Hurd, τον πυρήνα μας, ο οποίος αναπτύχθηκε από το 1990. Το 2001 το σύστημα GNU (περιλαμβανομένου του GNU Hurd) ξεκίνησε να δουλεύει αρκετά αξιόπιστα, αλλά το Hurd ακόμα έχει ελλείψεις σε μερικά σημαντικά χαρακτηριστικά, οπότε δεν χρησιμοποιείται ευρέως. Εν τω μεταξύ, το σύστημα GNU/Linux, μία παραλλαγή του συστήματος GNU το οποίο χρησιμοποιεί το Linux ως πυρήνα αντί για το GNU Hurd, έχει γίνει μεγάλη επιτυχία από την δεκαετία του 90. Όπως αυτό δείχνει, το σύστημα GNU δεν είναι ένα μεμονωμένο στατικό σύνολο προγραμμάτων· οι χρήστες και οι διανομές μπορούν να διαλέξουν διαφορετικά πακέτα σύμφωνα με τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους. Το αποτέλεσμα εξακολουθεί να είναι μια παραλλαγή του συστήματος GNU.

Αφού ο σκοπός του GNU είναι να είναι ελεύθερο, κάθε μεμονωμένο τμήμα στο λειτουργικό σύστημα GNU είναι ελεύθερο λογισμικό. Δεν χρειάζεται να είναι όλα κατοχυρωμένα ως copyleft ωστόσο· οποιοδήποτε είδος ελεύθερου λογισμικού είναι νομικά κατάλληλο να συμπεριληφθεί εάν βοηθάει την ικανοποίηση των τεχνικών στόχων.

Προγράμματα GNU

“Τα προγράμματα GNU” είναι ισοδύναμα με το λογισμικό GNU. Ένα πρόγραμμα Foo είναι ένα πρόγραμμα GNU εάν είναι λογισμικό GNU. Επίσης λέμε μερικές φορές πως είναι ένα “πακέτο GNU.”

Λογισμικό GNU

Το λογισμικό GNU είναι λογισμικό το οποίο διατίθεται υπό την αιγίδα του Έργου GNU. Εάν ένα πρόγραμμα είναι λογισμικό GNU, λέμε πως είναι ένα πρόγραμμα GNU, ή ένα πακέτο GNU. Το αρχείο README ή το εγχειρίδιο ενός πακέτου GNU πρέπει να λένε ότι είναι τέτοιο. Επίσης, ο Κατάλογος Ελεύθερου Λογισμικού προσδιορίζει και παραθέτει όλα τα πακέτα GNU.

Το περισσότερο λογισμικό GNU είναι κατοχυρωμένο ως copyleft, αλλά όχι όλο· ωστόσο, όλο το λογισμικό GNU πρέπει να είναι ελεύθερο λογισμικό.

Κάποια κομμάτια λογισμικού GNU είναι γραμμένα από προσωπικό του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού, αλλά το περισσότερο λογισμικό GNU έχει προσφερθεί από πολλούς εθελοντές. (Κάποιοι από αυτούς τους εθελοντές πληρώνονται από εταιρίες ή πανεπιστήμια, αλλά είναι εθελοντές για εμάς.) Κάποιο προσφερόμενο λογισμικό είναι κατοχυρωμένο από το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού· κάποιο είναι κατοχυρωμένα από τα άτομα που συνεισέφεραν και το έγραψαν.

Λογισμικό GNU κατοχυρωμένο από το ΙΕΛ

Οι προγραμματιστές των πακέτων GNU μπορούν να μεταβιβάσουν τα πνευματικά τους δικαιώματα στο ΙΕΛ, ή να τα διατηρήσουν. Η επιλογή είναι δική τους.

Εάν έχουν μεταβιβάσει τα πνευματικά δικαιώματα στο ΙΕΛ, το πρόγραμμα είναι λογισμικό GNU κατοχυρωμένο από το ΙΕΛ, και το ΙΕΛ μπορεί να επιβάλλει την άδειά του. Εάν έχουν κρατήσει τα πνευματικά δικαιώματα, η επιβολή της άδειας είναι δική τους υπευθυνότητα.

Ως γενικό κανόνα, το ΙΕΛ δεν αποδέχεται μεταβιβάσεις πνευματικών δικαιωμάτων για λογισμικό που δεν είναι ένα επίσημο πακέτο GNU.

Μη-ελεύθερο λογισμικό

Μη-ελεύθερο λογισμικό είναι κάθε λογισμικό το οποίο δεν είναι ελεύθερο. Η χρήση του, η αναδιανομή ή η τροποποίηση είναι απαγορευμένη, ή απαιτεί από εσάς να ζητήσετε την άδεια, ή είναι τόσο περιορισμένη ώστε ως αποτέλεσμα να μην μπορείτε να το κάνετε ελεύθερα.

Ιδιόκτητο λογισμικό

Το ιδιόκτητο λογισμικό είναι ένα άλλο όνομα για το μη-ελεύθερο λογισμικό. Στο παρελθόν υποδιαιρούσαμε το μη-ελεύθερο λογισμικό σε “ημι-ελεύθερο λογισμικό,” το οποίο μπορούσε να τροποποιηθεί και αναδιανεμηθεί μη εμπορικά, και “ιδιόκτητο λογισμικό,” το οποίο δεν μπορούσε. Αλλά σταματήσαμε αυτή τη διάκριση και τώρα χρησιμοποιούμε το “ιδιόκτητο λογισμικό” ως συνώνυμο του μη-ελεύθερου λογισμικού.

Το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού ακολουθεί τον κανόνα ότι δεν μπορούμε να εγκαταστήσουμε κανένα ιδιόκτητο πρόγραμμα στους υπολογιστές μας εκτός προσωρινά, για το συγκεκριμένο σκοπό του να γράψουμε μία ελεύθερη αντικατάσταση για αυτό το πρόγραμμα. Πέρα από αυτό, νιώθουμε πως δεν υπάρχει πιθανή δικαιολογία για την εγκατάσταση ενός ιδιόκτητου προγράμματος.

Για παράδειγμα, νιώσαμε δικαιωμένοι εγκαθιστώντας Unix στον υπολογιστή μας την δεκαετία του 80, επειδή το χρησιμοποιούσαμε για να γράψουμε μία ελεύθερη αντικατάσταση του Unix. Τη σήμερον ημέρα, αφού είναι διαθέσιμα ελεύθερα λειτουργικά συστήματα, η δικαιολογία δεν είναι πλέον βάσιμη. Δεν χρησιμοποιούμε κανένα μη-ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, και κάθε νέος υπολογιστής που εγκαθιστούμε πρέπει να τρέχει ένα εντελώς ελεύθερο λειτουργικό σύστημα.

Δεν επιμένουμε πως οι χρήστες του GNU, ή οι συνεισφέροντες στο GNU, πρέπει να ζουν με αυτόν τον κανόνα. Είναι ένας κανόνας που φτιάξαμε για μας. Αλλά ελπίζουμε πως θα αποφασίσετε να τον ακολουθήσετε κι εσείς, για χάρη της ελευθερίας σας.

Δωρεάν λογισμικό (Freeware)

Ο όρος “δωρεάν λογισμικό” δεν έχει έναν ξεκάθαρα αποδεκτό ορισμό, αλλά χρησιμοποιείται συνήθως για πακέτα τα οποία επιτρέπουν αναδιανομή αλλά όχι τροποποίηση (και ο πηγαίος κώδικάς τους δεν είναι διαθέσιμος). Αυτά τα πακέτα δεν είναι ελεύθερο λογισμικό, οπότε παρακαλούμε μην χρησιμοποιείτε το “δωρεάν λογισμικό” για να αναφέρεστε στο ελεύθερο λογισμικό.

Κοινόχρηστο λογισμικό (Shareware)

Το κοινόχρηστο λογισμικό είναι λογισμικό το οποίο έρχεται με άδεια στους ανθρώπους να αναδιανέμουν αντίγραφα, αλλά λέει πως όποιος συνεχίζει να χρησιμοποιεί ένα αντίγραφο απαιτείται να πληρώσει ένα τέλος άδειας.

Το κοινόχρηστο λογισμικό δεν είναι ελεύθερο λογισμικό, ούτε ακόμη και ημι-ελεύθερο. Υπάρχουν δύο λόγοι που δεν είναι:

• Για το περισσότερο κοινόχρηστο λογισμικό, ο πηγαίος κώδικας δεν είναι διαθέσιμος· έτσι δεν μπορείτε με κανένα τρόπο να τροποποιήσετε το πρόγραμμα.
• Το κοινόχρηστο λογισμικό δεν έρχεται με την άδεια να δημιουργήσετε ένα αντίγραφο και να το εγκαταστήσετε χωρίς να πληρώσετε ένα τέλος άδειας, ακόμα και για άτομα που αναμιγνύονται σε μη κερδοσκοπικές δραστηριότητες. (Στην πράξη, ο κόσμος συχνά αψηφά τους όρους διανομής και το κάνει έτσι κι αλλιώς, αλλά οι όροι δεν το επιτρέπουν.)

Ιδιωτικό λογισμικό

Ιδιωτικό ή κατά παραγγελία λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο αναπτύχθηκε για ένα χρήστη (τυπικά έναν οργανισμό ή μία επιχείρηση). εκείνος ο χρήστης το κρατά και το χρησιμοποιεί, και δεν το δημοσιεύει στο κοινό είτε σαν πηγαίο κώδικα, είτε σαν εκτελέσιμα αρχεία.

Ένα ιδιωτικό πρόγραμμα είναι ελεύθερο λογισμικό (υπό μια τετριμμένη άποψη) εάν ο μοναδικός χρήστης του έχει τις τέσσερις ελευθερίες. Συγκεκριμένα, αν ο χρήστης έχει πλήρη δικαιώματα στο ιδιωτικό πρόγραμμα, το πρόγραμμα είναι ελεύθερο. Ωστόσο, αν ο χρήστης διανέμει αντίγραφα σε άλλους και δεν παρέχει τις τέσσερις ελευθερίες με αυτά τα αντίγραφα, τότε τα αντίγραφα εκείνα δεν είναι ελεύθερο λογισμικό.

Το ελεύθερο λογισμικό είναι ζήτημα ελευθερίας, όχι πρόσβασης. Γενικά δεν πιστεύουμε πως είναι λάθος το να αναπτύσσετε ένα πρόγραμμα και να μην το διαθέτετε στο κοινό. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα πρόγραμμα είναι τόσο σημαντικό που θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η απόκρυψή του από το κοινό βλάπτει την ανθρωπότητα. Ωστόσο, τέτοιες περιπτώσεις είναι σπάνιες. Τα περισσότερα προγράμματα δεν είναι τόσο σηματνικά, και η μη δημοσίευσή τους δεν είναι ιδιαίτερα λάθος. Έτσι, δεν υπάρχει καμία σύγκρουση μεταξύ της ανάπτυξης ιδιωτικού ή κατά παραγγελία λογισμικού και των αρχών του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού.

Σχεδόν όλες οι θέσεις εργασίας για προγραμματιστές είναι στην ανάπτυξη κατά παραγγελία λογισμικού· επομένως, οι περισσότερες δουλειές προγραμματισμού γίνονται, ή θα μπορούσαν, να γίνονται με έναν τρόπο συμβατό με το κίνημα ελεύθερου λογισμικού.

Εμπορικό λογισμικό

“Εμπορικό” και “ιδιόκτητο” δεν είναι το ίδιο πράγμα! Εμπορικό λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο αναπτύσσεται από μία επιχείρηση ως μέρος των εργασιών της. Το περισσότερο εμπορικό λογισμικό είναι ιδιόκτητο, αλλά υπάρχει εμπορικό ελεύθερο λογισμικό, και υπάρχει μη εμπορικό μη-ελεύθερο λογισμικό.

Για παράδειγμα o μεταγλωττιστής GNU Ada αναπτύσσεται από μια εταιρεία. Διανέμεται πάντα υπό τους όρους της ΓΑΔΧ GNU, και κάθε αντίγραφο του είναι ελεύθερο λογισμικό· αλλά οι κατασκευαστές του πουλούν συμβόλαια υποστήριξης. Όταν οι πωλητές τους μιλάνε σε πιθανούς πελάτες, μερικές φορές οι πελάτες λένε “Θα νιώθαμε πιο ασφαλείς με έναν εμπορικό μεταγλωττιστή.” Η απάντηση των πωλητών είναι, “το GNU Ada είναι ένας εμπορικός μεταγλωττιστής· συμβαίνει επίσης να είναι ελεύθερο λογισμικό.”

Για το Έργο GNU, οι προτεραιότητες είναι με την άλλη σειρά: το σημαντικό είναι ότι το GNU Ada είναι ελεύθερο λογισμικό· το ότι είναι εμπορικό είναι απλά μια λεπτομέρεια. Παρ'όλα αυτά, η επιπρόσθετη ανάπτυξη του GNU Ada η οποία είναι αποτέλεσμα του ότι είναι εμπορικό είναι αναμφισβήτητα θετική.

Παρακαλούμε βοηθήστε μας να εξαπλώσουμε την ιδέα ότι το ελεύθερο εμπορικό λογισμικό είναι δυνατόν. Μπορείτε να το κάνετε προσπαθώντας να μην αναφέρετε τη λέξη “εμπορικό” όταν εννοείτε “ιδιόκτητο.”