Wayback Machine

Η Wayback Machine είναι ψηφιακό αρχείο του παγκόσμιου ιστού και άλλων πληροφοριών στο Διαδίκτυο, που δημιουργήθηκε από το Internet Archive, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση, με έδρα το Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια. Δημιουργήθηκε το 1996 και κυκλοφόρησε στο κοινό το 2001, επιτρέπει στους χρήστες να επιστρέψουν "πίσω στο χρόνο" για να δουν πώς έμοιαζαν οι ιστότοποι στο παρελθόν. Οι ιδρυτές του, ο Μπρούστερ Κέιλ και ο Μπρους Γκίλιατ, ανέπτυξαν το Wayback Machine για να παρέχουν «καθολική πρόσβαση σε όλη τη γνώση» διατηρώντας αρχειοθετημένα αντίγραφα ιστοσελίδων που δεν λειτουργούσαν.^[4]

Το Wayback Machine, που κυκλοφόρησε στις 10 Μαΐου 1996, είχε αποθηκεύσει περισσότερες από 38,2 δισεκατομμύρια ιστοσελίδες μέχρι το τέλος του 2009. Ως τον Νοέμβριο του 2024, το Wayback Machine έχει αρχειοθετήσει περισσότερες από 916 δισεκατομμύρια ιστοσελίδες και πολύ περισσότερα από 100 petabyte δεδομένων.^{[5] [6]}

Το Internet Archive ξεκίνησε το Wayback Machine τον Οκτώβριο του 2001^{[7] [8]} . Δημιουργήθηκε από τους Μπριούστερ Κέιλ και Μπρους Γκίλιατ και υποστηρίζεται με περιεχόμενο από την Alexa Internet. Η υπηρεσία επιτρέπει στους χρήστες να δουν τις αρχειοθετημένες εκδόσεις των ιστοσελίδων στο μήκος του χρόνου, που το αρχείο αποκαλεί «τρισδιάστατη δείκτη".

Από το 1996 αρχειοθετούνται προσωρινά αποθηκευμένες σελίδες ιστοτόπων σε μεγάλο σύμπλεγμα Linux κόμβων. Η μηχανή επανεξετάζει τους διαδικτυακούς τόπους κάθε λίγες εβδομάδες ή μήνες και αρχειοθετεί τη νέα έκδοση, αν το περιεχόμενο έχει αλλάξει. Στιγμιότυπα του ιστοτόπου μπορεί να παραγάγει και ο επισκέπτης on the fly^[9] μέσω σχετικού συνδέσμου. Η πρόθεση του Internet Archive είναι να συλλάβει και να αρχειοθετήσει περιεχόμενο που διαφορετικά θα χανόταν κάθε φορά που ένας ιστότοπος αλλάζει ή κλείνει. Ο μεγάλος κατά δήλωση στόχος είναι η αρχειοθέτηση ολόκληρου του Διαδικτύου^[10] . Ωστόσο, με σημείο εκκίνησης το 2015, μαζικές διαγραφές αρχειοθετημένου περιεχομένου προκάλεσαν μια σειρά από κριτικές που αμφισβητούν την ειλικρίνεια αυτού του στόχου^{[11] [12]} .

Το όνομα "Wayback Machine" επιλέχθηκε ως αναφορά στη συσκευή μιας Αμερικανικής σειράς κινουμένων σχεδίων, το "Rocky and Bullwinkle Show". Στη σειρά χρησιμοποιείται συνήθως μια μηχανή του χρόνου που ονομάζεται "μηχανή WABAC" (προφέρεται Way Back) για να επιβεβαιωθούν, ή να αλλάξουν σημαντικά γεγονότα στην ιστορία.^{[13] [14]}

Από το 1996 έως το 2001, οι πληροφορίες διατηρούνταν σε ψηφιακή κασέτα, με την Κέιλ να επιτρέπει περιστασιακά σε ερευνητές και επιστήμονες να αξιοποιούν τη «βαρειά» βάση δεδομένων. ^[15]  Όταν το αρχείο έφτασε στην πέμπτη επέτειό του το 2001, αποκαλύφθηκε και άνοιξε στο κοινό σε μια τελετή στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϋ.^[16]  Όταν ξεκίνησε το Wayback Machine, περιείχε ήδη πάνω από 10 δισεκατομμύρια αρχειοθετημένες σελίδες.^[17] Τα δεδομένα αποθηκεύονται στο μεγάλο σύμπλεγμα κόμβων Linux του Internet Archive.^[18] Επισκέπτεται ξανά και αρχειοθετεί νέες εκδόσεις ιστοτόπων κατά καιρούς.^[19] Οι ιστότοποι μπορούν επίσης να καταγραφούν με μη αυτόματο τρόπο εισάγοντας τη διεύθυνση URL ενός ιστότοπου στο πλαίσιο αναζήτησης, υπό την προϋπόθεση ότι ο ιστότοπος επιτρέπει στο Wayback Machine να τον "ανιχνεύσει" και να αποθηκεύσει τα δεδομένα.^[20]

Στις 30 Οκτωβρίου 2020, το Wayback Machine άρχισε να επαληθεύει περιεχόμενο.^[21]  Από τον Ιανουάριο του 2022, τα domain διακομιστών διαφημίσεων έχουν απενεργοποιηθεί από την αποθήκευση.^[22]

Τον Μάιο του 2021, για την 25η επέτειο του Internet Archive, η Wayback Machine παρουσίασε τη "Wayforward Machine" που επιτρέπει στους χρήστες να "ταξιδεύουν στο Διαδίκτυο το 2046, όπου η γνώση είναι υπό πολιορκία".^{[23] [24]}

Μεταξύ Οκτωβρίου 2013 και Μαρτίου 2015, η παγκόσμια κατάταξη Alexa του ιστότοπου άλλαξε από 163^[27] σε 208.^[28] Τον Μάρτιο του 2019 η κατάταξη ήταν 244.^[29]

• Επίσημος ιστότοπος
• Official mirror of the Wayback Machine στη Νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας

• Ιστορία του Διαδικτύου

• Pages containing cite templates with deprecated parameters
• Επέκταση